Brenda leest…

Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen.

Een tijdje gelezen twijfelde ik of ik een opleiding wilde doen over “trauma sensitief coachen.” Het was een zeer prijzige cursus en samen met een vriendin besprak ik of deze opleiding van zoveel meerwaarde zou zijn voor mijn praktijk. Zij trok dit boek uit de kast en ik begon te lezen en zo ben ik heel veel wijzer over geworden. De opleiding zet ik maar even in de koelkast

Het boek legt uit wat een trauma is en waar het door kan komen. Terwijl ik dit lees zie ik de vele kinderen voor mij, die ik de afgelopen 23 jaar in de klas heb gehad.
Hebben ze er tussen gezeten, getraumatiseerde kinderen? Ja zeker, maar heb ik me toen op dat moment voldoende beseft dat zij met een trauma te maken hadden? Nee helaas niet! Soms omdat ik me nog niet voldoende bewust was wat een trauma met een kind doet en soms omdat je er als leerkracht geen weet van hebt dat een kind iets traumatisch heeft meegemaakt. Kenmerken komen vaak sterk overeen met ADHD en gedragsstoornissen. Dat zet me wel weer even aan het denken.

Ik ga niet het hele boek bespreken maar een heel mooi item uit dit boek vind ik “De onzichtbare koffer!” Deze koffer draagt een getraumatiseerd kind met zich mee en is gevuld door ervaringen. In deze koffer zitten overtuigingen over zichzelf, overtuigingen over anderen en overtuigingen over de wereld. Allemaal ontstaan in situaties waarin kinderen eigenlijk nooit terecht zouden mogen komen. Situaties waarbij een volwassene die hen eigenlijk bescherming had moeten bieden, hen in een onveilige situatie bracht. Ze zijn zichzelf gaan overtuigen dat het vast door hen komt, dat ze dom zijn of niks waard. Ook over anderen zijn ze gaan geloven dat die niet te vertrouwen zijn. Deze koffer dragen ze altijd met zich mee. Deze kinderen hebben sterk de neiging om zich zo gedragen dat deze overtuigingen blijven kloppen. Ze dagen je als leerkracht uit, zodat jij je zo gaat gedragen dat hun overtuiging klopt.
Voor ons als professionals en leerkrachten dus de taak om ze van het tegendeel te overtuigen en succes ervaringen te laten opdoen. Over zichzelf, maar zeker ook over de ander. Dit start bij het geven van een gevoel van veiligheid. In het boek staat ook het technische verhaal over wat er met de verbindingen in hun hersenen gebeurt. Aan ons de taak om nieuwe verbindingen te laten ontstaan. Hierbij is de non-verbalen communicatie, dus hoe je iets zegt, veel belangrijker dan wat je zegt.

Als kinderen op deze manier weer nieuwe ervaringen krijgen, kunnen ze langzaam wat dingen uit het onzichtbare koffer gooien en deze langzaamaan opnieuw inpakken. En dat zou toch mooi zijn.

Dit is slecht één aspect uit dit boek wat ik belicht heb. Er wordt ook beschreven in het boek hoe je in de klas een getraumatiseerd kind kan herkennen en wat je er verder aan kan doen! Wat belangrijk is voor getraumatiseerde kinderen om te doen, maar ook hoe het komt dat kinderen in een emotionele veilige omgeving bepaalde situaties als gezonde spanning ervaren, waar getraumatiseerde kinderen ongezonde spanning ervaren!

Ik denk dat veel kinderen, ook zonder heftig trauma, met een onzichtbare koffer rondlopen. En ook veel volwassenen. Als we ons dat beseffen en af en toe eens bedenken dat iemand wel eens zo kan reageren door wat er in zijn koffer zit, kunnen we meer begrip opbrengen voor de ander. Ik denk dat echt dat de omgang met elkaar een heel stuk fijner zou zijn!